Árið 2014 er komið ; Samóaeyjar, Nýja Sjáland, Kiribati, Ástralía, Japan......

Á Íslandi gengur Gamlárskvöld brátt í garð. Brennur , flugeldar, áramótadansleikir og skaupið. Erlendir ferðamenn eru mættir á staðinn. Eigendur dýra og dýravinir huga að dýrum. Álfar flytja sig um set. Í Aukland á Nýja Sjálandi hófust áramótin með mikilli ljósadýrð við 328 metra háan turn. Á Samóaeyjum er nýju ári fagnað á mjög vestrænan hátt. Í sveitahéruðum eru gerðar byssur úr tveggja metra löngum bambusstöngum. Þær eru fylltar með kerosin(svipað og díselolía) og keppnin felst í því að gera sem mestan hávaða. 2011 var enginn 30. desember í landinu. Samóaeyjar færðu sig yfir á tímabelti Ástralíu og NýjaSjálands enda eru viðskipti mikil á milli landanna. Áður en áramótin gengu í garð höfðu 260 manns slasast vegna flugelda á Filipseyjum. Yfirvöld reikna með 50 til 80 slysum á klukkustund fram að miðnætti. Það er þjóðtrú í þessu kaþólska landi að illa anda megi hrekja í burtu með hávaða.....

Hvað er evra? Stutt söguleg skýring.

Evran varð til 1999 sem rafrænn gjaldmiðill.  1.1.2002 voru seðlar og mynt settir í evrópska banka. Þetta var stórt skref fram á við í efnahagslegum samruna. 1957 var Efnahagsbandalag Evrópu stofnað. 1992 er í Maastrichtsáttmála kveðið á um sameiginlega mynt. Markmið með einum gjaldmiðli er að auka vrikni og hagkvæmni á evru svæðinu. Evran er notuð mjög víða utan evrusvæðisins sem de facto (raunverulegur) gjaldmiðill. Fjármálakreppan hefur sýnt fram á nokkra veikleika í uppbyggingu evrukerfisins. Þeir eru viðfangsefni stjórnmálamanna og embættismanna. En evran hefur margvíslega kosti. Hún eykur framboð og samkeppni á neysluvörumarkaði. Hún gerir öll viðskipti einfaldari og sparar margvíslegan kostnað á evrusvæðinu. Líklega eru 25% af evrum-seðlum og mynt- í umferð utan evrusvæðisins. Fyrir fyrirtækin þyðir evran lægri vexti og meiri fjárfestingar. Lágir og stöðugir vextir gera útreikning á langtímaarðsemi einfaldari. verðbólga hefur verið lág á evrusvæðinu eða um 2%. Það er mikil breyting frá því sem var á áttunda og níunda áratugnum. Áhætta vegna gengisbreytinga er nú úr sögunni. Evran er næstmikilvægasti gjaldmiðill heims á eftir dollara. 

Margvíslegar goðsagnir hafa verið búnar til evruna og þeim er stöðugt viðhaldið í pólitískri orðræðu. Ein er sú að evran stuðli að verðhækkunum. Önnur er sú að evran svipti ríki fullveldi. Sameiginlegur gjaldmiðill hlýtur að þýða ákveðna samræmingu í stenumótun.Við lifum á tímum alþjóðavæðingar, alþjóðlegs fjármalamarkaðar,  og  alþjóðslegs vinnumarkaðar. Alþjóðleg fjölþjóðleg fyrirtæki hafa mikil völd og oft meiri en meðalstór ríki. Fullveldi ríkja er því sögulega breytilegt og afstætt. Ríki geta aukið vald sitt með því að taka þátt í alþjóðlegu samstarfi.

Árið 2012 sendi Seðlabanki Íslands  frá sér skýrslu um valkosti Íslands í gjaldeyrismálum. Skýrslan er ítarlegasta úttekt sem gerð hefur verið á þessum málum og er rúmlega 600 blaðsíður. Niðurstaða hennar að ef hugsunun sé sú að taka upp annan gjaldmiðil sé evran augljósasti kosturinn.   


Afbrot 2012 og 2013; hver er þróunin?

Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefur sent frá sér skýrslur um málið. Fyrst góðar fréttir innbrot á þessu ári voru þrefalt færri en þau voru 2009. (Ekki endanlegar tölur fyrir 2013). Að meðaltali eru nú framin rúmlega tvö innbrot á dag. Kynferðisbrotum fjölgar á árinu eða um 66% miðað við 2012. Tæplega 40% allra líkamsárása eiga sér stað í Miðborg Reykjavíkur. Það sem af er árinu hefur lögregla og tollgæsla lagt hald á 30 kíló af amfetamíni. Akstur undir áhrifum víns eða fíkniefna færðist í aukana. Það sem af eru árinu hafa orðið 362 slys í umferðinni eða um eitt á dag að meðaltali.

Fyrir árið 2012 eru til endalegar tölur. Eitt manndráp varð á árinu en 5 tilraunir til mannsdráps. Fíkniefnabrot voru samtals 1325. Fjölgun um 12% varð frá 2011. Ofbeldisbrot voru 757. 20354 einstaklingar voru kærðir fyrir brot af einhverju tagi. Kærðir einstaklingar eru 6.25% af þjóðinni. karlar voru 14654. Fyrir umferðarlagabrot voru 17196 kærðir. Af þeim voru konur 5158.

Afbrot vekja ótta. Konur, eldra fólk og íbúar á höfuðborgarsvæðinu eru líklegri en aðrir til að óttast afbrot. Þeir sem hafa fleiri prófgráður(lengri skólagöngu) óttast minna en þeir sem minni menntun hafa. Alþjóðlegar rannsóknir á öryggiskennd fólks hafa sýnt að hún er mjög mikil hér á landi. Bein eða óbein reynsla fólks af afbrotun virðist ekki hafa áhrif á öryggiskennd. 


Ari í Ögri og græðgin en engin duld.

Ari Magnússon fæddist 1571. Hann varð sýslumaður 1592 og sýslumaður var hann í 55 ár. Hann varð snemma einráður á Vestfjörðum og fékk viðurnefnið Vestfjarðakóngur. Hann eignaðist miklar jarðeignir og beitti ekki alltaf vönduðum vinnubrögðum við auðsöfnunina. Á 15.öld hófu Englendingar, Þjóðverjar og Hollendingar að sækja á Íslandsmið. Þeir stunduðu einnig verslun eða vöruskipti við Íslendinga en fóru ekki alltaf friðsamlega. Óttuðust af þeim sökum margir útlendingana. 1602 tekur einokunarverslun gildi. Magnús prúði, faðir Ara, samdi mikinn lagabálk 1581 um landvarnir gegn útlendu illþýði. Á þeim tíma báru Vestfirðingar vopn og gátu varið sig. Í byrjun 17. aldar hófu Baskar frá Norður-Spáni að sækja hingað til hvalveiða. 1615 urðu erjur milli hvalveiðimanna og íslenskra bænda norður á Ströndum. Nótt eina gerir mikið hvassviðri og þrjú skip Baska brotna. Í október 1615 var Ari með 50 vopnaða menn. Hann hafði fregnir af því að útlendingarnir hefðu ýmsar gersemar í fórum sínum. Lofaði hann mönnum hlutdeild í herfanginu. Urðu þá margir fúsir til fararinnar.Hann ákvað að ráðast á 18 eftirlifandi Baska og drepa þá. Útlendingarnir héldu þá til í Æðey. þegar Ari kemur að með lið sitt eru 5 menn í Æðey en 13 á Sandeyri á Snæfjallaströnd. Þeir höfðu veitt hval á stolnum bát og dregið hann uppá eyrina. Útlendingarnir voru allir drepnir. Segir þá af herfanginu. Ari lýsir því yfir að allt herfangið sé eign konungsins. Herfangið skyldi flytja heim í Ögur. Ari fékk sín umboðslaun enda var hann dyggur og trúr umboðsmaður konungsins. Á Alþingi var síðar staðfest að Ari í Ögri hefði unnið landhreinsunarverk. Ari og Kristín kona hans létust 1652. Til er minningartafla sem máluð er 1650. Þar krjúpa hjónin við kross Krists og mætti ætla að þau hafi verið viðstödd krossfestinguna. 

Bloggfærslur 31. desember 2013

Um bloggið

Hrafn Arnarson

Höfundur

Hrafn Arnarson
Hrafn Arnarson
Höfundur er áhugamaður um stjórnmál og þjóðfélagsmál.
Júní 2025
S M Þ M F F L
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30          

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (16.6.): 0
  • Sl. sólarhring:
  • Sl. viku: 1
  • Frá upphafi: 0

Annað

  • Innlit í dag: 0
  • Innlit sl. viku: 1
  • Gestir í dag: 0
  • IP-tölur í dag: 0

Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband