31.12.2013 | 11:32
Hvað er evra? Stutt söguleg skýring.
Evran varð til 1999 sem rafrænn gjaldmiðill. 1.1.2002 voru seðlar og mynt settir í evrópska banka. Þetta var stórt skref fram á við í efnahagslegum samruna. 1957 var Efnahagsbandalag Evrópu stofnað. 1992 er í Maastrichtsáttmála kveðið á um sameiginlega mynt. Markmið með einum gjaldmiðli er að auka vrikni og hagkvæmni á evru svæðinu. Evran er notuð mjög víða utan evrusvæðisins sem de facto (raunverulegur) gjaldmiðill. Fjármálakreppan hefur sýnt fram á nokkra veikleika í uppbyggingu evrukerfisins. Þeir eru viðfangsefni stjórnmálamanna og embættismanna. En evran hefur margvíslega kosti. Hún eykur framboð og samkeppni á neysluvörumarkaði. Hún gerir öll viðskipti einfaldari og sparar margvíslegan kostnað á evrusvæðinu. Líklega eru 25% af evrum-seðlum og mynt- í umferð utan evrusvæðisins. Fyrir fyrirtækin þyðir evran lægri vexti og meiri fjárfestingar. Lágir og stöðugir vextir gera útreikning á langtímaarðsemi einfaldari. verðbólga hefur verið lág á evrusvæðinu eða um 2%. Það er mikil breyting frá því sem var á áttunda og níunda áratugnum. Áhætta vegna gengisbreytinga er nú úr sögunni. Evran er næstmikilvægasti gjaldmiðill heims á eftir dollara.
Margvíslegar goðsagnir hafa verið búnar til evruna og þeim er stöðugt viðhaldið í pólitískri orðræðu. Ein er sú að evran stuðli að verðhækkunum. Önnur er sú að evran svipti ríki fullveldi. Sameiginlegur gjaldmiðill hlýtur að þýða ákveðna samræmingu í stenumótun.Við lifum á tímum alþjóðavæðingar, alþjóðlegs fjármalamarkaðar, og alþjóðslegs vinnumarkaðar. Alþjóðleg fjölþjóðleg fyrirtæki hafa mikil völd og oft meiri en meðalstór ríki. Fullveldi ríkja er því sögulega breytilegt og afstætt. Ríki geta aukið vald sitt með því að taka þátt í alþjóðlegu samstarfi.
Árið 2012 sendi Seðlabanki Íslands frá sér skýrslu um valkosti Íslands í gjaldeyrismálum. Skýrslan er ítarlegasta úttekt sem gerð hefur verið á þessum málum og er rúmlega 600 blaðsíður. Niðurstaða hennar að ef hugsunun sé sú að taka upp annan gjaldmiðil sé evran augljósasti kosturinn.
31.12.2013 | 09:00
Afbrot 2012 og 2013; hver er þróunin?
Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefur sent frá sér skýrslur um málið. Fyrst góðar fréttir innbrot á þessu ári voru þrefalt færri en þau voru 2009. (Ekki endanlegar tölur fyrir 2013). Að meðaltali eru nú framin rúmlega tvö innbrot á dag. Kynferðisbrotum fjölgar á árinu eða um 66% miðað við 2012. Tæplega 40% allra líkamsárása eiga sér stað í Miðborg Reykjavíkur. Það sem af er árinu hefur lögregla og tollgæsla lagt hald á 30 kíló af amfetamíni. Akstur undir áhrifum víns eða fíkniefna færðist í aukana. Það sem af eru árinu hafa orðið 362 slys í umferðinni eða um eitt á dag að meðaltali.
Fyrir árið 2012 eru til endalegar tölur. Eitt manndráp varð á árinu en 5 tilraunir til mannsdráps. Fíkniefnabrot voru samtals 1325. Fjölgun um 12% varð frá 2011. Ofbeldisbrot voru 757. 20354 einstaklingar voru kærðir fyrir brot af einhverju tagi. Kærðir einstaklingar eru 6.25% af þjóðinni. karlar voru 14654. Fyrir umferðarlagabrot voru 17196 kærðir. Af þeim voru konur 5158.
Afbrot vekja ótta. Konur, eldra fólk og íbúar á höfuðborgarsvæðinu eru líklegri en aðrir til að óttast afbrot. Þeir sem hafa fleiri prófgráður(lengri skólagöngu) óttast minna en þeir sem minni menntun hafa. Alþjóðlegar rannsóknir á öryggiskennd fólks hafa sýnt að hún er mjög mikil hér á landi. Bein eða óbein reynsla fólks af afbrotun virðist ekki hafa áhrif á öryggiskennd.
31.12.2013 | 02:04
Ari í Ögri og græðgin en engin duld.
Bloggfærslur 31. desember 2013
Um bloggið
Hrafn Arnarson
Tenglar
Mínir tenglar
- Næsta kreppa. Marxískur hagfræðingur skrifar um efnahagsmál.
http://thenextrecession.wordpress.com/
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (16.6.): 0
- Sl. sólarhring:
- Sl. viku: 1
- Frá upphafi: 0
Annað
- Innlit í dag: 0
- Innlit sl. viku: 1
- Gestir í dag: 0
- IP-tölur í dag: 0
Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar