Lagaumhverfi innflytjenda á Íslandi.

Fyrstu lög um útlendinga eru frá 1920 og hétu þau lög um eftirlit með útlendingum. Lögin fjölluðu um heimild til komu og dvalar og heimild til brottvísunar. Með lögunum var lögð áhersla á að glæpamenn kæmust ekki inní landið svo og þeir sem ekki gætu framfleytt sér.  Ný lög voru sett 1936 og fólu þau í sér ítarleg ákvæði um eftirlit með útlendingum. Í þessum lögum eru sérstök ákvæði um skyldur þeirra sem hýsa erlenda gesti. Árið 1954 gerir  Ísland sérstakt samkokulag við hin Norðurlöndin um þá skipan mála sem enn er í gildi. 1965 eru sett ný lög um eftirlit með útlendingum. Í þeim er ákvæði um réttarstöðu flóttamanna.  Árið 2001 var ákvæðinu breytt vegna Dyflinnarsamningsins. Í lögunum 1965 er fellt brott það ákvæði að vísa megi útlendingi úr landi ef hann þyggur opinbera framfærslu. Breytingar eru gerðar á lögunum 1993 í tengslum við aðild Íslands að EES. 2001 eru gerðar lagabreytingar vegna aðildar Íslands að Schengen samstarfinu. Sérstakt eftirlit er fellt niður innan svæðisins. 33 ríki eru í Schengen samstarfinu. Hluti af samstarfinu átti að vera gagnkvæm skipti á upplýsingum til að berjast gegn alþjóðlegri glæpastarfsemi. Ný lög um útlendinga taka gildi 2003 og þá verður til heildstæð löggjöf um málefnið. Þessi lög innihalda þó ekki ákvæði um aðlögun útlendinga að íslensku samfélagi. --Dvalarleyfi þurfa þeir sem koma frá löndum utan EES og hyggjast stunda hér vinnu eða stunda atvinnustarfsemi. Dvalarleyfi eru margs konar en þau eru á verksviði Útlendingastofnunar. Eftir að hafa dvalið hér í fjögur ár eer hægt að sækja um búsetuleyfi. Fjölmörg lög snerta útlendinga. Nefna má ákvæði í lögum um rétt sjúklinga sem fjalla um túlkaþjónustu. Reglugerð var sett um atvinnuréttindi útlendinga 2005. Á grundvelli þeirrar reglugerðar var notuð mjög ströng túlkun sem snerti útlendinga frá löndum utan EES. Almennt er það svo að framkvæmdavaldið hefur mun ríkari valdheimildir gagnvart útlendingum en íslenskum ríkisborgurum.