Sér gjöf æ til gjalda? Jólahald Íslendinga.

Jólagjafir í nútímaskilningi sjá dagsins ljós í lok 19du aldar. Í mörgum samfélögum eru gjafir og gjafaskipti hluti af flóknum flóknum valda-og skyldutengslum milli einstaklinga. Ætla má að eitthvert slíkt kerfi sé í íslenskri menningu. Í Hávamálum kemur sú hugun fram að menn skuli rækta skyldur við vini sína gefa gjafir og endurgjalda gjöf. Þetta hefur almennari skírskotun, menn skulu gjalda gott með góðu og illt með illu. Gjöf er efnislegur hlutur en hún felur í sér táknræna merkingu og staðfestir og eflir félagsleg tengsl. Það er skylda að gefa, þiggja og endurgjalda. Jól í heiðnum sið hafa verið frjósemishátið, sólarhátið eða hátíð drauga og vætta. Þekktur óvættur er jólakötturinn. Í Þjóðólfi birtist jólagjafaauglýsing 1866. Mjög líklega sú fyrsta hér á landi. Jólagjafir segja margt um tíðarandann. Spjaldtölva var óskajólagjöfin fyrir tveimur árum. Jólagjöfin, hver sem hún er, á að veita jákvæða upplifun. Jólagjafir á síðari hluta 19du aldar voru fábreyttar í okkar skilningi. Sauðskinnskór og sokkar. Gjafirnar voru nauðsynjavörur til þess að enginn færi í jólaköttinn. En þá eins og nú var hinn eiginlegi tilgangur jólahaldsins að styrkja fjölskylduböndin. Gjafir eiga að sameina fjölskylduna og endurnýja traust. Gjafamenning hefur hins vegar tilhneigingu til að breytast í viðskiptamenningu og það skiptir bankaþjónusta miklu máli.