Nýjir þjóðernissinnaðir hægri flokkar í Evrópu sækja í sig veðrið.

Það sem sameina þessa flokka í Evrópu er að þeir beita sér gegn innflytjendum, niðurskurðarstefnu og ESB. Í Danmörku barðist Mikkel Dencker frá Danska þjóðarflokknum gegn því að kjötbollur með svínakjöti yrði tekið af matseðli leikskólabarna. Dencker hefur brugðist harkalega við. Nú hafa langt í frá allir leikskólar gert þetta. Dencker telur hins vegar að kjötbollurnar séu mikilvægur hluti af danskri matarmenningu og henni vill hann viðhalda. Amk alls ekki breyta henni vegna íslamskra hefða. Dencker er með næmt nef og veit hvað fólk hugsar og hann notfærir sér það. Í fjölmörgum löndum Evrópu hafa smáflokkar , þjóðernissinnaðir og hæggrisinnaðir náð árangri og ógna hefðbundnum flokkum með einhverjum hætti. Í Frakklandi, Bretlandi, Austurríki, Holllandi, Búlgaríu , Finnlandi og Tékklandi hafa slíkir flokkar komið fram. Mikið atvinnuleysi og röng efnahagsstefna eins og niðurskurðarstefnan er sérstaklega hættuleg blanda. Hún skapar jarðveg fyrir lýðskrumara en þeir geta hæglega náð fylgi og komist á þjóðþing og Evrópuþingið. Þessir flokkar eru evrópsk útgáfa af Teboðshreyfingunni með þeim mikilvæga mun það þeir styðja velferðarkerfið. Í Grikklandi og Ungverjalandi hafa komið fram nýfasískir flokkar. National Front vill röð og reglu og vill einnig takmarka fjölda innflytjenda. Hins vegar eru þeir á móti stórfyrirtækjunum og alþjóðavæðingunni. Í Hollandi berst Frelsisflokkrinn gegn íslömskum áhrifum. Nýju flokkarnir á hægri væng eru tákn og viðbrögð við flóknum félagslegum breytingum. Alþjóðavæðing og fjölmenningar samfélag skapar margvíslega spennu. Flokkarnir eru ofurviðbrögð gagnvart henni.

Hverjir sækja Sinfóníutónleika eða fara í Þjóðleikhúsið?

Árið 2010 gerði Félagsvísindastofnun könnun á menningarneyslu Íslendinga. Nú breytast hlutirnir hratt og ekki víst að allt sé nákvæmlega eins í dag. 75% svarenda í könnuninni höfðu farið í bió síðustu 12 mánuði. Það var mismunandi eftir þjóðfélagshópum hversu hátt hlutfallið var. Tala var tæp 50% hjá þeim sem stunduðu landbúnaðarstörf eða unnu í sjávarútvegi. 60% svarenda höfðu sótt leikhús, óperu eða söngleik. Konur á höfuðborgarsvæðinu eru líklegastar til að sækja slíkar skemmtanir. 59% svarenda höfðu sótt tónleika. Flestir eða 63% höfðu farið á dægurlagatónleika. 42% höfðu sótt klassíska tónleika. (0.59x0.42=0.2478)Ef við alhæfum út frá þessu er það fjórðungur þjóðarinnar sem sækir klassíska tónleika. 6% svarenda höfðu sótt danssýningu. 53% höfðu sótt listasafn eða myndlistarsýningu. 61% höfðu heimsótt sögustaði, s.s Þingvelli og Skálholt. 55% höfðu farið á menningarhátíð eða útihátíð. Tiltölulega fleiri af landsbyggðinni höfðu sótt slíkar hátíðir. Eingöngu 34% svarenda höfðu sótt íþróttaviðburð. Í könnuninni var spurt um fjölmörg önnur atriði,t.d. hverjar væru ástæður þess að fólk sækti ekki menningarviðbruði. Það var einnig spurt að því hvort menn teldu að of litlu fé væri varið í að styrkja menningarstarfsemi. Minnihluti eða 38% var sammála þessu. Nú vitum við ekki hverjar eru skoðanir fólks í dag en fróðlegt að gera vandaða könnun um málefnið.

Siðferði, endurskoðun og svikamyllur.

Endurskoðendur hafa sett sér ítarlegar siðareglur. Þær eru settar fram í riti sem nálgast má á fle.is. Ritið er yfir 100 blaðsíður. Grundvallarreglur sem endurskoðandi skal hlíta eru heilindi, hlutlægni, fagleg hæfni og varkárni, trúnaður og fagleg hegðun. Þessum reglum er lýst nánar í köflum 110 til 150. Endurskoðendur átta sig á að margt getur ógnað þessum grundvallarreglum og þess vegna þarf að grípa til úrlausnaraðferða og varúðarráðstafana. Af lestri siðareglan má ætla að endurskoðendur séu vel meðvitaðir um þá hagsmuntogstreitu og freistnivanda sem felst í starfi þeirra. Endur skoðendur eru margir og mismunandi. Líkt og lögfræðingar. Fimmtudaginn 7.11. 2013 var kveðinn upp dómur í máli 302 í Hæstarétti Íslands. Þetta var mál Eyvindar Jóhannssonar gegn Kpmg ehf og fleiri aðilum. Í fjölmiðlum lýsti Eyvindur því yfir að viðskipti hans við Kpmg hafi verið svikamylla. Hann taldi sig illa hlunnfarinn og fór fram á 214 milljón króna bætur. Hæstiréttur Íslands dæmdi Eyvindi 122.5 milljónir króna. Hann taldi það sigur. Hvítflibbaglæpamennirnir innan KPMG hefðu fengið refsingu og lítilmagninn uppreisn æru. Hver er nú mórallinn í sögunni? Hvað munu stjórnendur í endurskoðunarfyrirtækinu gera? Hvað munu viðskiptavinir fyrirtækisins gera?

Í Kína eru karlar fleiri en konur.

Árið 2020-eftir 7 ár-er talið að karlar verði 20 milljónum fleiri en konur. Sveitahéruðin verða yfirfull af öldruðum piparsveinum. Það er afar mikið misvægi í fjölda karla og kvenna sem skýrist af fjölskyldustefnu, menningarhefðum og ákvörðunum í fóstureyðingum. Hefðbundin fjölskylda vill eignast son frekar en dóttur. Hann mun viðhalda fjölskyldunni. Á hverjar 100 stúlkur sem fæðast þá fæðast 120 drengir. Í sumum héruðum er hlutfallið 100 á móti 150. Sum sveitaþorp eru kölluð piparsveinaþorpin. Á giftingarmarkaði er hörð samkeppni og sumir hafa enga möguleika. Örlög kvenna geta verið misjöfn. Þær eru stundum seldar af eigin fjölskyldu. Öðrum er rænt og seldar mansali í fjarlægu héraði. Þetta ástand hefur margvísleg áhrif. Sparnaður hefur vaxið gífurlega í Kína. Fjölskyldur safna til að geta keypt vænlega konu fyrir soninn. Félagslegur heyfanleiki gæti vaxið. Hjónabandið verður tæki konunnar til að færast upp í stéttakerfinu. Einmana og einhleypir karlar gætu skapað einhvers konar óróa og vandræði fyrir samfélagið.

Höfum við efni á Sinfóníuhljómsveit?

Höfum við efni á að setja 900 milljónir í slíka hljómsveit? Eða kannski 500 milljónir? Eða kannski ekkert?Spyrja má á almennari hátt: á hið opinbera að styrkja menningarstarfsemi og hversu mikið? Sömu krónunni verður ekki eytt tvisvar í útgjöldum hins opinbera. Sömu krónunni verður heldur ekki eytt í arðgreiðslur, einkaneyslu og samneyslu. Í hagfræði er talað um verðleikavörur en þá er átt við vörur og þjónustu sem talið er að auðgi samfélaið en þann ávinning er ekki alltaf hægt að mæla í verði. Rekstur sinfóníuhljómsveita er kostnaðarsamur og tónlistin höfðar ekki til allra. Í langflestum löndum styðja stjórnvöld slíka starfsemi með beinum fjárframlögum eða með öðrum hætti. Almennt séð auðgar menningarleg starfsemi samfélag manna. Jöfnuður varðandi aðgengi að menningu skiptir miklu máli. Stuðningur hins opinbera við menningarstarfsemi getur verið aðferð til að ná þessu markmiði. Nú geta einkafyrirtæki og auðmenn stutt menningarstarfsemi og gera það mjög víða. Menningargeirinn á Íslandi er stór á evrópskan mælikvarða. Rúmlega 3% vinnumarkaðarins eru innan geirans. Ef miðað er við miðborg Reykjavíkur búa 75% þjóðarinnar á svæði sem er innan við klukkutíma akstur. Slík samþjöppun byggðar er einstök. Það er því ljóst mikilvægt er að efla menningarstarfsemi utan höfuðborgarsvæðisins til að efla fjölbreytni og vinna gegn fábreytni í atvinnuháttum.

Verður Magnus Carlsen heimsmeistari í skák?

Magnus er 22 ára Norðmaður. Hann er með yfir 2800 Elostig og efstur á lista Fide-alþjóða skálsambandsins. Hann er með 2817 stig sem er meira en Garry Kasparov náði.  Á morgun hefst einvígið við Indverjan Anand. Magnus varð stórmeistari 13 ára gamall. Anand er 43 ára gamall. Það er næstum tvöfaldur aldur Magnusar. Magnus og Anand eru andstæðingar en ekki fjandmenn. Árið 2010 aðstoðaði Magnus Anand við undirbúning einvígis. Faðir Magnusar teflir skák og er virkur í skákfélagi. Þegar Magnus var níu ára gamall sigraði hann föður sinn. Þetta er ráðgáta. Suma hluti lærir Magnus á miklum hraða og leggur á minnið. Hann hefur óvenjulegt sjónminni. Ef hann hefur ekki áhuga á einhverju man hann ekkert segir systir hans. Magnus á fjölmörg áhugamál eins og sjá má á Facebook síðu hans. Hann leikur tennis, stundar fjallaklifur og hlustar á tónlist. Hann hefur verið í tískuauglýsingum með leikkonunni Liv Teyler. Minni Magnusar er ótrúlegt. Hann man og  getur rakið 1000 skákir. Í hverri skák þarf að reikna fram í timann og Magnus getur séð15-20 leika fram í tímann að jafnaði. Anand veit við hvað er að etja. Undanfarna mánuði hefur hann stundað líkamsrækt og aukið þrek og úthald. Einbeiting í marga klukkutíma krefst mikillar orku. NRK mun vera með beinar sjónvarpssendingar frá einvíginu. Á fjölmörgum heimasíðum verður einvígið einnig í beinni útsendingu.

Gyðingahatur í Evrópu.

Gerð var umfangsmikil rannsókn og í henni tóku þátt 6000 Gyðingar í 8 ríkjum ESB. Mest ber á Gyðingahatri í Þýskalandi. Þátttakendur komu frá Frakklandi, Ungverjalandi, Bretlandi, Svíþjóð, Þýskalandi, Ítalíu, Litháen og Belgiu. Talið er að 90% allra Gyðinga í Evrópu búi í þessum löndum. Spurningum var svarað á netinu og allir sem tóku þátt voru gyðingtrúar samkvæmt eigin upplýsingum. Rannsóknin beindist að því hvernig Gyðingar skynja hættu en ekki hvort þeir hefðu orðið fyrir árásum eða aðkasti. Tveir þriðju töldu andúð á Gyðingum vera vandamál í Evrópu og þrír fjórðu töldu að andúðin hefði vaxið á síðustu fimm árum. Helmingur óttaðist að verða fyrir munnlegum árásum. Þriðjungur óttaðist að verða fyrir líkamlegri árás. Helmingur óttaðist að barnabarn yrði fyrir árás ef það gæfi greinilega til kynna að það væri Gyðingur. Við rúman helming hafði verið fullyrt að Helförin hefði ekki átt sér stað eða að frásagnir væru stórlega ýktar.  Samkvæmt skýrslum lögreglunnar hefur brotum gegn gyðingum fækkað síðan árið 2009. Mikill meirihluti spurðra í könnuninni sagðist ekki hafa tilkynnt áreiti og árásir til lögreglu. Helmingur þýskra Gyðinga hafði fengið að heyra að Ísrealar kæmu fram við Palestínumenn eins og þýskir nasistar við Gyðinga. Mjög marg af því sem sagt er neikvætt um Gyðinga kemur fram á bloggsíðum, í athugasemdakerfum og á samfélagsmiðlum.

 

Framsýn gegn Seðlabankastjóra.

Stjórn og trúnaðarmannaráð Framsýnar hefur ályktað gegn málflutningi SA og Seðlabankastjóra. Eins og kunnugt er hefur Starfsgreinasambandið lagt áherslu á hækkun lægstu launa um 20 þúsund á mánuði. Grunnlaun færu þá yfir 200 þúsund á mánuði. Seðlabankastjóri hefur talað fyrir því að umsamdar launahækkanir og launaskrið eftir samninga fari ekki hærra en verðbólguviðmið Seðlabanka. Rökin eru fremur einföld: það hefur átt sér stað framleiðniaukning( óljóst nákvæmlega hversu mikil), launakostnaður má aukast sem því nemur án vandamála og örfá prósentustig til viðbótar. Þá er allt í blómanum. Málflutningur SA er á svipuðum nótum. Framsýn er ósátt við þetta og hvetur bankastjórann og ótilgreinda forystumenn SA til að gefa laun sín umfram lágmarkslaun Starfgreinasambandsins til góðgerðamála fyrir jólin. Auk þess benda þeir á að ekki sé hægt að ná endum saman á lágmarkslaunum. Nú má vera að báðir hafi eitthvað til síns máls. Félagsleg staða mótar skoðanir manna og bankastjórinn er ágætt dæmi um það. Á menntaskólaárum og háskólaárum var hann í 4ða Alþjóðasambandinu (Trotskyistar), síðan lá leiðin um Alþýðubandalag, Samfylkingu, Seðlabankann, Alþjóða Greiðslubankann í Sviss og loks aftur í Seðlabankann. Skoðanir hans hafa mótast af félagslegri stöðu hverju sinni. Nú er það svo að margir forréttindahópar gefa mikið til góðgerðamála og þróunarmála. Bill Gates er sennilega þekktasta dæmið. Áskorun Framsýnar er skiljanleg en hún er tilgangslaus og á skjön við veruleikann. Við breytum ekki hlutfalli launatekna af þjóðartekjum með gjöfum einstakra manna. Með sama rétti má segja að áhyggjur bankastjórans af verðbólgunni séu á skjön við veruleikann. Ef við líkjum Íslandi við Kolbeinsey sem gæti horfið í öldurótinu gæti íslenskt hagkerfi horfið í ölduróti alþjóðlegs fjármálamarkaðar. Um ára skeið hafa vogunarsjóðir haft áhuga á Íslandi og ónefndur maður í ónefndum sjóði gengur undir nafninu Herra Ísland. Í bili reynir Kolbeinsey að verja sig með fjármagnshöftum en á eyunni sjálfri hafa menn áhyggjur af bólumyndun og verðbólgu. Dregur nú brátt til tíðinda.

Seðlabanki Evrópu-EZB-lækkar stýrivexti í 0.25%.

Hlutabréfamarkaður tók tíðindum vel, gengi evrunnar lækkaði og Dax hækkaði verulega. Óvíst er hvort þetta kemur hreyfingu á efnahagslífið en verðbólga gæti aukist. Eitt óttast Þjóðverjar mest alls en það er að verðbólgan éti upp sparnaðinn. Reynslan af óaverðbólgu í Weimarlýðveldinu situr í þjóðarsálinni. Þá kom skuldakreppan og Seðlabankinn dældi ódýrum peningum út í hagkerfið. Verð á gulli og húsnæði byrjaði að hækka. Og nú setur Mario Draghi stýrivexti næstum á núll. En ákvörðunin er skiljanleg. Evrusvæðið þarf ekki að óttast verðbólgu heldur verðhjöðnun. Í október hækkaði verðlag um 0.7%. Þetta er lægsta gildi síðan 2009 og í kreppulöndum Suður-Evrópu var verðbólgan 0.5%. Í Japan er verðhjöðnun og hún hefur lamandi áhrif á allt hagkerfið. Ákvörðun Draghi sýnir að hættan á verðhjöðnun er tekin mjög alvarlega. En hún ein og sér leysir ekki vandann. 

Viðskiptaráð reiknar heilbrigðisvísitölu atvinnulífsins.

Nú er ekki alveg ljóst af hverju þessi orð úr læknisfræði eða lýðheilsufræðum eru notuð. Í hugmyndasögunni er það þekkt að samfélaginu er líkt við líkama. Stofnunum eða stéttum er þá líkt við líkamshluta. Slíkar kenningar hafa ætíð verið umdeildar af nokkuð augljósum ástæðum. Til að slá fram aulabrandara mætti líkja viðskiptaráði við heilann í mannslíkanum. Seint yrðu menn sáttir um það. Slíkar samlíkingar hafa einnig þann ókost að ef menn hafa skilgreint heilbrigði og eðlilega starfsemi þá hafa menn um leið skilgreint það sem er sjúklegt og skaðlegt. En hvað um það. Við gerum ráð fyrir að Viðskiptaráð sé að fjalla um hagræna þætti sem eru sögulegir og félagslegir þrátt fyrir að nota læknisfræðilegt orðafar. Vísitölunni er sem sagt ætlað að gefa yfirlit yfir þróun atvinnulífsins. Helstu drifkraftar hagvaxtar eru talin vera fjárfesting og aukin framleiðni. Vísitalan byggir á 6 þáttum: fjárfestingarumhverfi, framleiðslugetu, innra og ytra jafnvægi, opinber umsvif og gæði mannauðs. Og hvað segir nú vísitalan? hún hefur hækkað frá 2009 en hefur langt í frá náð sömu hæðum og hún var í 2003 til 2007. Hagsögulega er hér um tímamóta uppgötvun að ræða. Efnahagsstjórnunin frá 2003 til 2007 fær heilbrigðisvottorð!! Skuldasöfnun, viðskiptahalli, of sterk króna ; allt í sómanum! Ráðleggingar til stjórnvalda eru af gamalkunnum toga. Eitt er þó athyglisvert. Viðskiptaráð vill auka mikið fjárframlög til háskóla og rannsókna. Og hver er spáin? Hægur bati, 2.5% hagvöxtur næstu tvö árin.